Τοίχος αντιστήρηξης στο Ανήλιο "θύμα" των κατολισθήσεων
Δύο χρόνια πριν, το 2011, ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Ι.Ε.Κουμαντάκης, συνέταξε τεχνική έκθεση και την απέστειλε στο Δήμο Μετσόβου, σχετικά με το φαινόμενο των κατολισθήσεων στην περιοχή Ανηλίου και Μετσόβου.
Ζητούσε μάλιστα, αυτή να προωθηθεί άμεσα με τη βοήθεια και της Περιφέρειας Ηπείρου.
Θα είχε ενδιαφέρον συνεπώς, να μαθαίναμε από τους αρμόδιους φορείς (Δήμο, Περιφέρεια), κατά πόσο αυτή ελήφθη - από τότε - υπόψη, δεδομένων και των φετινών κατολισθήσεων που σημειώθηκαν στην περιοχή μας.
Ως κύριες αφορμές των κατολισθήσεων, ο κ. Κουμαντάκης, κατέγραψε στην τεχνική έκθεση του:
*Τις δράσεις των επιφανειακών και κυρίως των υπόγειων νερών
*Την αύξηση της κλίσης και του ύψους των φυσικών κλιτύων
*Την αύξηση των φορτίων που δέχονται οι διάφορες περιοχές
Υπολογίζει μάλιστα ότι οι μέσες ετήσιες διαθέσιμες ποσότητες νερού που μπαίνουν στη γη και ρέουν επιφανειακά, είναι της τάξης των 1000mm, δηλαδή ότι μεγαλύτερο μπορεί να υπάρχει στην Ελλάδα. Επιπλέον, η υπόγεια υδροφορία εκδηλώνεται, στο Μέτσοβο, με 7 πηγές.
Το νερό, λέει ο κ. Κουμαντάκης, αποτελεί την κυριότερη αφορμή για εκδήλωση κατολισθήσεων. Αναφέρει επίσης ότι οι διαρροές του εσωτερικού υδρευτικού δικτύου φτάνουν το 15% και πως τα νερά της επιφανειακής ροής εμποδίζονται προς τα ρέματα, που ήταν κάποτε οι φυσικοί αποδέκτες τους.
Ως προς την δεύτερη αφορμή, την κλίση και το ύψος των φυσικών κλιτύων, έχει να κάνει και με την ανθρώπινη παρέμβαση (διανοίξεις δρόμων, διαπλατύνσεις παλαιών δρόμων, διαμορφώσεις ζωνών θεμελίωσης οικοδομών).
Οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση των κατολισθήσεων έγιναν είτε με καλά και πολύ δαπανηρά έργα (π.χ της Εγνατίας), είτε με άλλα φθηνότερα έργα αμφίβολης αποτελεσματικότητας.
Έργα της δεύτερης αυτής κατηγορίας, κυρίως τοίχοι αντιστήριξης, έχουν προσβάλει οι κατολισθήσεις σε Ανήλιο και Μέτσοβο. Αρκετοί τοίχοι έχουν υποστεί θραύσεις, μετακινήσεις και ανατροπές. Στους περισσότερους δε δεν υφίστανται ή δεν λειτουργούν στραγγιστήριες οπές για να εκρέουν τα πίσω από αυτούς συρρέοντα νερά. Αυτό σημαίνει ότι, όταν κατασκευάστηκαν, δεν τοποθετήθηκε πίσω τους, φιλτροχάλικο, ενώ υπήρξαν και αστοχίες με ελλείψεις σιδηρού οπλισμού.
Για την τρίτη αφορμή, την αύξηση των φορτίων, αναφέρει την πολύ πυκνή δόμηση, τα μεγάλα κτήρια με τους πολλούς ορόφους, τα πολλά αυτοκίνητα, καθώς και τα μεγάλα επιχώματα.
Αναφέρει επίσης ότι στην περιοχή είναι διάσπαρτες παλιές κατολισθήσεις, με εμφανείς γεωλογικές παρατηρήσεις, όπως στην περιοχή "Παλιοχώρι" Ανηλίου, που ενεργοποιήθηκαν από τις πολλές βροχές.
Συνέπειες των κατολισθήσεων στο Μέτσοβο
Στη συνέχεια ο κ. Κουμαντάκης, αναφέρει αναλυτικά τις τοποθεσίες των κατολισθήσεων όπως έχουν καταγραφεί και καταλήγει στις προτάσεις του που είναι, μεταξύ των άλλων:
*Η μη επέκταση των σχεδίων πόλης
*Η απαγόρευση έκδοσης άδειας για κατασκευή μεγάλων οικοδομών
*Η έκδοση άδειας το πολύ για δύο ορόφους, μετρούμενους όμως από το χαμηλότερο σημείο του οικοπέδου
*Η απαγόρευση βαθιών εκσκαφών για θεμελίωση οικοδομών, με ημιπυλωτή και συνδετήριους πεδιλοδοκούς
*Η αποφόρτιση από στατικά και δυναμικά φορτία οχημάτων
*Ελαφρά δομικά υλικά, ως προϋπόθεση έγκριση της άδειας οικοδομής
Προσθέτει δε με νόημα: "Πέραν των ανωτέρω και με δεδομένο ότι οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν για την υλοποίηση των προτάσεων μας είναι πολιτικές και απαιτούν χρόνο και πολιτικό κόστος, προτείνουμε στη συνέχεια δράσεις, ενέργειες και έργα χαμηλού κόστους, που έπρεπε να είχαν ήδη υλοποιηθεί".
Εξειδικεύοντας ζητάει:
*Συνεχή έλεγχο για διαρροές των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης. Ιδιαίτερη προσοχή στις υδατοδεξαμενές και την διοχέτευση των υπερχειλίσεων τους
*Έλεγχο των απορροών και των ομβρίων από τις παραδοσιακές βρύσεις και τις πηγές, ώστε τα νερά αυτά να οδηγούνται σε υδατορέματα. Οι αγωγοί των επιφανειακών νερών θα πρέπει να είναι ανοιχτοί ή να κατασκευαστούν από εύκαμπτους σωλήνες
*Να αντληθούν τα υφιστάμενα πηγάδια
*Στους πολυάριθμους τοίχους αντιστήριξης να γίνουν διανοίξεις οπών και καθαρισμός των υφιστάμενων
*Να κατασκευαστούν περιμετρικές στεγανές τάφροι στις ευαίσθητες περιοχές
*Στις κατασκευές των τοίχων αντιστήριξης να προτιμάται η χρήση συρματοκιβωτίων. Αυτοί που θα έχουν οπλισμένο σκυρόδεμα θα πρέπει να έχουν και φιλτροχάλικο
Κλείνοντας την έκθεση του, θεωρεί ως σημαντικότερη πρόταση "την ανάγκη να εφαρμόζονται κάθε φορά οι προτάσεις που γίνονται από τους ειδικούς επιστήμονες για να βελτιωθεί η κατάσταση του Μετσόβου σε ότι αφορά τον κίνδυνο εκδήλωσης κατολισθήσεων".
Μετά και τα φετινά νέα φαινόμενα κατολισθήσεων, περιττό να υπογραμμίσουμε εμείς πόσο σημαντικό είναι, αφενός να ασχοληθούν οι αρμόδιοι φορείς με το πρόβλημα και αφετέρου να αξιοποιηθεί κάθε επιστημονική πρόταση που μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη τέτοιων επικίνδυνων γεωλογικών φαινομένων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου