Μελέτη του 2011 αποδομεί τους οσφυοκάμπτες, για το έργο τέρας στα βουνά του Ανηλίου!

 

Του Φώντα Χήτα

Στις 10 Νοεμβρίου 2011, στα Γιάννενα, παρουσιαζόταν η Μελέτη αποτύπωσης του ενεργειακού χάρτη της Περιφέρειας Ηπείρου και των αποθεμάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Αποτελούσε την επίσημη καταγραφή και αξιολόγηση των περιβαλλοντικών και χωροταξικών δεδομένων σε δύο φάσεις. Το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον το πρώτο και η εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων το δεύτερο.

«Η Ήπειρος δεν είναι στη ζώνη υψηλού δυναμικού», έλεγε ο Βασίλης Κίλιας από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) κατά την παρουσίαση της Μελέτης και όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία της, έτσι είναι όπως θα δούμε πιο κάτω.

Σύμφωνα με τη Μελέτη λοιπόν, στην Περιφέρεια Ηπείρου υπάρχουν 27 περιοχές του δικτύου Natura 2000, σύμφωνα με το νόμο 3937/11  «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις». Από αυτές οι 12 στο νομό Ιωαννίνων.

Σύμφωνα με το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στους σημαντικότερους περιορισμούς χωροθέτησης τους είναι, οι περιοχές προστασίας της φύσης και οι οικότοποι προτεραιότητας του δικτύου ΦΥΣΗ 2000 (Natura),

Σε χάρτη που δόθηκε στη δημοσιότητα με τη Μελέτη, το Ανήλιο περικλείεται από περιοχές Natura 2000, που περιορίζουν από μόνες τους το ενδεχόμενο εγκατάστασης αιολικών πάρκων. Αναφέρεται μάλιστα ότι το 2003 το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Ηπείρου, πρότεινε την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στην παράκτια ζώνη της Περιφέρειας.

Στις πιθανές αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη χωροθέτηση ΑΠΕ, η εκτίμηση που γίνεται στη Μελέτη είναι, για τις Αιολικές εγκαταστάσεις:

*Μείωση χερσαίων εκτάσεων που έχουν παραμείνει «άβατες» κυρίως στις κορυφογραμμές ορεινών όγκων

*Τα αιολικά πάρκα ενδέχεται να επηρεάσουν τις παραμέτρους διαβίωσης της ορνιθοπανίδας

*Η παρείσδυση των ανεμογεννητριών στο οπτικό πεδίο, αναμένεται να μεταβάλει ορισμένα τοπία

Συνοψίζοντας τους επηρεαζόμενους περιβαλλοντικούς δείκτες και παραμέτρους, η Μελέτη αναφέρει για τις επιπτώσεις ότι οι αιολικές εγκαταστάσεις καθορίζουν αρνητικά την βιοποικιλότητα, την πανίδα, την χερσαία έκταση, τις μεταβολές του τοπίου.

Σε ότι αφορά ειδικότερα τις επιπτώσεις στην πανίδα, αυτές σχετίζονται με τις συγκρούσεις πτηνών με ανεμογεννήτριες, τη μετατόπιση τους λόγω ενόχλησης, τα φαινόμενα φραγμού των πτητικών οδών και τη μετατροπή ή απώλεια οικοτόπων της ορνιθοπανίδας. Για τις Ζώνες δε ειδικής προστασίας απαιτείται η σύνταξη ειδικής ορνιθολογικής μελέτης.

Και εδώ, στο σχετικό χάρτη που παρατίθεται, διακρίνεται με σαφήνεια η περιοχή μας όπου εντοπίζονται ευαίσθητα είδη της πανίδας.

Για να πετύχει η Περιφέρεια Ηπείρου τον εθνικό στόχο της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ) μέχρι το 2020 σε ποσοστό 20%  της κατανάλωσης, απαιτείται σύμφωνα με τη Μελέτη η εγκατάσταση αιολικών πάρκων ισχύος 301 ΜW, δηλαδή το προωθούμενο στα μέρη μας αποτελεί το 50% το στόχου …,  ή 166 MW από υδροηλεκτρικά έργα ή 132 MW από έργα βιομάζας ή συνολική ισχύς 441 MW από φωτοβολταϊκά. Επομένως ο στόχος δεν είναι απαραίτητος να υλοποιηθεί σώνει και καλά από την αιολική ενέργεια …

Η ίδια η Μελέτη άλλωστε προκρίνει αιολικά πάρκα μικρού και μεσαίου μεγέθους, μικρά υδροηλεκτρικά, μικρά συστήματα ηλιακής ενέργειας μέχρι πάρκα 5 MWp, έργα βιομάζας για τοπική θερμική χρήση και υγρών υπολειμμάτων από την κτηνοτροφία και τη βιομηχανία.

Μάλιστα σε ότι αφορά τα έργα ενέργειας από βιομάζα, η Μελέτη προβλέπει καύση σε κεντρικούς σταθμούς για παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας. «Οι πιο πιθανές θέσεις για αυτές τις εγκαταστάσεις βρίσκονται στην περιοχή των Ιωαννίνων, του Μετσόβου της Πρέβεζας και της Άρτας». Υπολογίζει δε τη θεωρητική ισχύ των παραπάνω σε 71 MW.

Στη βασική παράμετρο για τη δυναμική των αιολικών πάρκων στην Ήπειρο, βέβαια, όσα αναφέρει η Μελέτη είναι ενδεικτικά: «Η περιφέρεια δεν παρουσιάζει εκτεταμένες ζώνες Αιολικού δυναμικού, όπως αυτές παρουσιάζονται στον με κατεύθυνση ΒΑ-ΝΔ κώνο του Αιγαίου. Το προφίλ της περιοχής αντιστοιχεί σε επικρατούσες τιμές της μέσης ετήσιας τιμής της ταχύτητας του αέρα από 5,5 μέχρι 7,0 μέτρα το δευτερόλεπτο», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Όσο δε … φυσάει λοιπόν, άλλο τόσο προσθέτουμε ανεμογεννήτριες, 48 τον αριθμό στην περίπτωση του Ανηλίου, για να πιάσουμε το στόχο των Μεγαβάτ …

Η Μελέτη χωρίζει την Ήπειρο σε τρεις περιοχές. Την Δυτική, την Κεντρική Ζώνη και την Ανατολική (Πίνδος) όπου και τα μέρη του Ανηλίου, για τα οποία: «υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για έργα ισχύος 145 MW τα οποία βρίσκονται εντός περιοχών των φορέων διαχείρισης», δηλαδή του Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων στην περίπτωση μας.

Κατηγοριοποιεί τις περιοχές σε 4 επίπεδα με τις συγκεκριμένες τοποθεσίες των 10.600 στρεμμάτων όπου προγραμματίζεται η εγκατάσταση του τεράστιου αιολικού πάρκου στο Ανήλιο και τα σύνορα του με τα χωριά του Ασπροποτάμου, να βρίσκονται στην κατηγορία Γ (περιοχές εγκατάστασης υπό προϋποθέσεις) και Δ (περιοχές αποκλεισμού)!

«Ένας αριθμός έργων που βρίσκονται σε φάση ωρίμανσης (αδειοδοτική διαδικασία), βρίσκεται εντός περιοχών αποκλεισμού (7 έργα)… Το σίγουρο είναι ότι τα έργα αυτά είναι αρκετά επικίνδυνα…», αναφέρει χαρακτηριστικά η Μελέτη!

Εδώ λοιπόν τίθεται το μέγα ερώτημα, προς το παρόν, τι ακριβώς … μελέτησαν δύο χρόνια μετά, η αρμόδια Διεύθυνση της Περιφέρειας Ηπείρου και ο πολυπράγμων Δασάρχης Μετσόβου που έσπευσε να βάλει τη τζίφρα του, ώστε να έλθει κατόπιν – στις 27 Νοεμβρίου 2013 – η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου, να εγκρίνει θετικά τη «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» …